Begin 21e eeuw is enkele malen de ligfiets toer-dagtocht Sluis-Boulogne-Sluis (SBS) in groep verreden
Hieronder staat het vraagprogramma van de laatste editie met links naar een impressie, de deelnemers van 2001 en 2002, de faq, het roadbook en enkele voedingstips
SBS langsheen de Vlaamse kustvlakte en de Boulonnais is nog steeds een ideaal parcours voor langere (lig)fietstochten
Een ligfiets betekent niet alleen snelheid, maar vooral ook een groter comfort en actieradius.
Na de aanschaf van een ligfiets, zien de meeste fietsers hun actieradius dan ook met vele tientallen procenten toenemen, terwijl ze na afloop toch uitgerust van de fiets stappen.
Het is evenwel niet altijd gemakkelijk een mooi parcours te vinden om die dagafstand eens uit te testen. Toch kan het...
Tussen Sluis (NL) en Watten (F) loopt in zuidwestelijke richting een 120 kilometer lang kanaal, de oude verbinding tussen 't Zwin en de rivier de Aa. Een groot deel van het jaagpad langs dit water maakt deel uit van de LF1 Noordzeeroute. Deze autoluwe fietsroute loopt verder naar het zuidwesten door het dal van de rivieren Hem en Wimereux tot Boulogne-sur mer aan de Franse Kanaalkust.
Dit 180 km lange fietspad tussen Sluis en Boulogne lijkt te zijn geschapen voor een tochtje met een ligfiets. Het is bovendien een unieke kans eens naar De Zee te fietsen!
De toertocht Sluis-Boulogne-Sluis op 21 juni is een tocht die je als doorsneefietser eigenlijk alleen met een ligfiets kunt uitrijden. Het is niet alleen het bewijs dat een ligfiets dé ideale fiets is in winderige streken als de Boulonnais en de Vlaamse kustvlakte, 350 kilometer fietsen op één dag is ook een persoonlijke uitdaging.
Hiermee is alles gezegd: als je maar blijft eten, kun je een ganse dag blijven trappen zonder moe te worden!
Enkele richtpunten voor de training, tevens routeverkenning::
De beste strategie op deze tocht is om in de kustvlakte (tweederde van het aantal kilometers) een kruissnelheid te handhaven die enerzijds zo hoog mogelijk is, maar anderzijds wel zodanig dat je die inspanning in principe een hele dag lang kunt volhouden.
Minstens zo belangrijk als de tijd is de factor "eten". Heel veel eten en (bij warm weer) drinken zijn op lange tochten erg belangrijk!!! Op de dag zelf neem je best veel koolhydraten tot je, die zijn erg belangrijk voor de beenspieren maar ook ook psychologisch (de "moraal").
Het water en de Zee vormen de rode draad van Sluis-Boulogne-Sluis.
Andere boeken die het landschap van SBS beschrijven:
SBS wordt voor 99% gecoverd door 2 topografische kaarten:
De bereikbaarheid van Sluis voor onze noorderburen is fel veranderd: het veer Vlissingen Breskens is een fiets-voetveer geworden, met fors hogere tarieven en de allereerste en laatste afvaarten vervallen. Tussen Goes en Gent ligt een nieuwe autotunnel onder de Westerschelde, het tolhuis is dag en nacht geopend.
Uit de evaluatieformulieren van 2001 kwam het voorstel: "We moeten waypoints hebben!"".
Wegnummers:
De Waypoints vind je in het roadbook.
Voor wie?
Sluis-Boulogne-Sluis is bedoeld voor fietsers die houden van lange dagafstanden en de zee. 350 km op één dag lijkt gekkenwerk, maar iedereen moet achteraf beamen dat 't op een ligfiets gemakkelijk te doen is. Kijk of je jezelf herkent in het verhaal van Stefaan de Wildeman:
Eén van de meest genietbare verschijnselen van de (mijn) ligfiets is de
ongelofelijke actieradius die hij biedt met enkel maar dat diepe wazige
gevoel van conditie-opbouwende vermoeidheid in de beenspieren wanneer je
's avonds je bed opzoekt. Vlakke dagtochten van 200 tot 250 km worden
met deugdelijk gemak verreden; enkel het slapengaan van de zon lijkt de
pret te kunnen verstoren (te 'verduisteren' op zijn minst).
De gemiddelde snelheid blijft daarbij gewoon onderaan de 30 km/h hangen
(race-uitvoering op hoge ligfiets). Het lijkt alsof je gebracht wordt
waarheen je maar wil, mits voldoende energie aan boord natuurlijk.
Voeding, uithoudingsvermogen en moraal zijn belangrijker dan topsnelheid. Het is geen wedstrijd! We rijden op het gemakje in kleine groepjes zodat iedereen wel een groepje met passende snelheid vindt. Als je normaal ook met plezier tochten van 200 km of meer maakt, moet je alleen wat extra aandacht aan de voorbereiding schenken. Daarvoor is deze pagina bedoeld.
Avec un ciel si bas qu'un canal s'est perdu Avec un ciel si bas qu'il fait l'humilité Avec un ciel si gris qu'un canal s'est pendu Avec un ciel si gris qu'il faut lui pardonner Voorbereiding: begin met goed materiaal
Het is aanbevolen om SBS te rijden met een fiets die comfortabel genoeg is om een ganse dag (van zonsopkomst tot zonsondergang) op te verblijven; meestal zal dat - vanwege het comfort - een ligfiets zijn.
Een goede comfortabele zitting en een juiste afstelling van clipless pedalen zijn belangrijk als je lang wil doortrappen.
Hoe sneller de fiets, hoe minder inspanning de fietser moet leveren, dus liefst een Hurri, Shockproof, lage racer of andere (lage) fiets met kleine zithoek. Als je graag lange afstanden rijdt maar je denkt dat je fiets voor SBS niet snel genoeg is, kun je - speciaal voor de langste dag - een snelle(re) fiets huren. Dit kan o.a. bij M5 in Middelburg (Ned.) en De Ligfiets in Gent.
Deelnemende fietsen in het verleden waren: Alligt (Modern, Alleweder), Challenge (Taifun, Jester, Hurricane), M5 (Lowracer, Shockproof, Streetlegal, 2020, 2626), Optima (Stinger, Condor, Baron), Flevo Racer, Velomobiel Quest, Thijs rowingbike 240.
Je kunt je fiets het beste voorzien van een of twee bidons en een mogelijkheid (tasje, bidon) om etenswaar gemakkelijk 'voor de pak' te hebben. En neem voor de zekerheid wat bandenplakmateriaal mee.
Een soepel lopende fiets, keihard opgepompte banden, een goed gesmeerde ketting en niet al te wapperende kleding spreken uiteraard vanzelf. Hoewel vantevoren ruimschoots aan de weergoden geofferd wordt om goed weer af te smeken, is een regenbuitje op 21 juni niet uitgesloten. Neem toch maar een comfortabel lichte regenjas mee.
Voorbereiding: routekennis
De route is gebaseerd op de lange-afstands Noordzee-fietsroute LF1 Den Helder-Boulogne, maar dan zonder de meeste heuvels en toeristische omwegen.
Een mooi voorbeeld is het scharnierpunt bij Watten: de oversteek van de Aa op de grens van Boulonnais en kustvlakte en tevens het punt waar de geaccidenteerde LF1 tijdelijk plaatsmaakt voor het vlakke traject van SBS.
Sluis-Boulogne-Sluis kent zo maar één echte heuvel (Vallee Madame / Mont Dauphin, asymmetrisch, 176/200m boven zeeniveau, tevens de waterscheiding tussen de Boulonnais en Flandre maritime) en loopt grotendeels langs de waterwegen van de Vlaamse kustvlakte: Damse Vaart, kanaal Brugge-Plassendale, kanaal Plassendale-Nieuwpoort, Ganzenpoot, Veurnevaart, Oude Veurnevaart, Kanaal Nieuwpoort-Veurne, Calonnegracht, Bergenvaart, Canal de la Basse Colme, Canal de la Haute Colme, La Liette en verder door de dalen van de rivieren Hem en Wimereux en natuurlijk langs Het Kanaal. Afhankelijk van de windrichting leidt de terugweg deels langs de Vlaamse kust (Noordzee).
We vertrekken in Sluis, om onze noorderburen ook de kans te geven mee te rijden en toch het - voor smalle bandjes - soms slechte tegelfietspad langs de Nederlandse provinciale weg N675 te vermijden. De route kent nauwelijks drukke wegen en loopt door de provincies Pas de Calais, Flandre, West-Vlaanderen en Zeeland.
Onderweg zie je vier landen: België, Frankrijk, Nederland en misschien ook nog Groot-Britannië. En natuurlijk De Zee.
Een routeverkenning, van het roadbook en van de 662 kb kaart en als trainingstocht, is aanbevolen, om op 21 juni niet teveel te verdwalen en daardoor tijd te verliezen. Verkenning van de heuvels aan weerszijden van het traject, kan onderdeel zijn van een trainingstocht. De uitzichten zijn vaak weergaloos!
Het mooie is natuurlijk ook, dat deze uitzichten op een dagtocht vanuit noordwest Vlaanderen te genieten zijn...
Voorbereiding: training
Voor de beginnende ligfietser is een half jaar training voldoende om 'ligfietsspieren' te kweken en op de langste dag SBS te rijden. Je kunt - met een ligfiets - veel verder rijden dan je denkt! En: "je wordt goed in waar je je in traint". Het gaat erom de dagafstand geleidelijk op te voeren en dan op 21 juni extra vroeg op te staan om de 350 km binnen een dag af te kunnen ronden.
Belangrijke onderdelen van de training voor SBS:
C'est la plaine, la plaine Immensément, à perdre haleine C'est la plaine, la plaine blème, Interminablement, toujours la même C'est la plaine, la plaine où ne vague que crainte et peine
Zuinig rijden ook, uitbollen voor kruispunten, niet te snel optrekken, tijdens (etens)pauzes niet teveel treuzelen en niet spelen met andere - niet-liggende - fietsers.
Op de spaarzame viaducten - die in dit vlakke land de enige bergen zijn - niet forceren maar terugschakelen en gewoon hetzelfde traptempo aanhouden, waarbij je snelheid dus gerust mag terugzakken. Het gaat erom dat je zo constant mogelijk je spieren belast, zo hou je 't langer en makkelijker vol. Ook in de Boulonnais en op de enige echte heuvel gewoon je eigen tempo aanhouden, niet forceren. Wellicht kun je vooraf het (aanloop voor) hellingrijden het beste oefenen op een viaduct, het mooiste is als er enkele korte hellingen vlak na elkaar liggen.
Als je op de terugweg van SBS toch moe wordt, eet dan wat, het helpt gegarandeerd! Lees ook de tip van Kees van Malssen op de ligfiets-mailinglist.
Op de makkelijke stukken kun je je traptempo best aan de lage kant houden, en terugschakelen om aan te zetten, zo ontzie je je knieën en verbruik je toch niet teveel energie.
Een langdurige lage inspanning kun je nl. goed op peil houden door regelmatig te eten, voor zware inspanningen heb je maar een beperkte hoeveelheid energie beschikbaar, van een soort die je niet met eten kunt aanvullen, dus wees zuinig op je krachten!
Voorbereiding: verzekering en zekerheid
De ganse dag rijdt organisator en begeleider Roland Plasschaert met 'n autootje mee. Een herkenningspunt en er is altijd iemand in de buurt om evt. problemen op te lossen. Roland is ook present op de bevoorradingspunten (om de 60 km) met eten, drinken, gereedschap en moraal.
Een andere zekerheid: als je je goed voorbereid hebt, weet je op 21 juni 's morgens al, dat 350 km voor een ligfiets(er) geen enkel probleem is en dat je met een gerust hart van start kan gaan.
Voorbereiding: hou de tijd in de gaten en blijf eten!!!
De tijdsfactor is belangrijk, want 350 km op één dag is niet niks. Daarom rijden we ook op de langste dag! Het is de bedoeling om rond de middag bij Het Kanaal te arriveren.
Belangrijk m.b.t. de factor tijd:
Lees enkele raadgevingen over voeding tijdens lange fietstochten, geplukt uit de nieuwsgroep nl.fiets
Voorbereiding: vrijdag 20 juni 2003
Fiets schoonmaken (psychologisch belangrijk!)
Net als voorgaande dagen goed en veel eten
Voor het slapen nogmaals eten
Wekker zetten en vroeg gaan slapen
Zaterdag 21 juni 2003: Fietsen naar Zee!
Vroeg opstaan en goed ontbijten
Lunchpakket, emmertje en schepje niet vergeten
Een hele dag lekker fietsen!
Terugkeer voor zonsondergang
Zondag 22 juni 2003: uitslapen
Uitslapen en terugkijken op een fietstocht die je van je leven niet meer vergeet.
Onthou vooral De Zee bij de Pointe aux Oies met uitzicht op Ambleteuse en het perfide Albion
Aanmelding, adressen en info
Vertrek: om 4u30 stipt op de Kaai in Sluis bij het borstbeeld van Van Dale op het Walplein
Meer info: e-mail en aanmeldingsformulier
Na vooraanmelding ontvang je een welkom-mailtje en het rijk geïllustreerde online roadbook.
Op 21 juni krijg je natuurlijk een roadbook met waypoints mee voor onderweg.
De Zee, boeken en kaarten
"Houden mensen van de zee? Ik denk dat bijna iedereen het zou kunnen, maar dat slechts weinigen eraan toe komen. De zee is te ver"
Het grootste deel van de route loopt langs kanalen en rivierdalen, over rustige wegen. Door langs het water te rijden, worden de meeste hellingen mooi vermeden.
De Zee is niet alleen doel en keerpunt, het is ook een baken: zowel in 2000, 2001 als 2002 bleek op de terugweg de Zee een toevluchtsoord voor de verdwaalde, vermoeide, achteropgeraakte of verveelde fietser.
Van het boekje van de LF1 - de basis van de route - is in 2002 de nieuwste druk verschenen. Het traject is iets gewijzigd en loopt nu zoveel mogelijk over toeristische fietspaden en dat maakt de LF1 bij uitstek geschikt voor meerdaagse tochten. Voor een meerdaagse tocht langs de Zee is beslist ook de D940 langs Cap Blanc Nez en Cap Griz Nez, aan te bevelen.
Tweederde van het routelandschap wordt het best beschreven in het boek De Vlaamse Kustvlakte.
Auteurs: Honoré Rottier en Henri Arnoldus (inderdaad, die van Pietje Puk, overl. 19 dec. 2002)
Fietsen langs Belgische waterwegen, 900 km over veilige fietspaden (Luc West, 1998, Globe, ISBN 90 5466 337 5)
Frans-Vlaanderen, onbekende schat (Philippe Despriet, 1987, Cartoeristiek, 00-32.56.222199)
Picardië, Noordwest-Frankrijk (Geert van Leeuwen/Tiny Keuning, 2002, ANWB, 90-18-01384-6)
Van Aa tot Zee (Geert Dekockere, Pigmalion Oudenaarde, 1992, wel een beetje off-topic)
Fietsen door Noord-Frankrijk (Ward van Loock), Lannoo, 1997, ISBN 90 209 3086 9)
Frans-Vlaanderen (Jozef Deleu, Lannoo, 1982, ISBN 90 209 1027 2)
Varen in België; De Belgische kanalen en binnenwateren (Hans Kouwenberg, Hollandia, 1992)
Leopoldskanaal, een ode in 65 foto's (Joanne Schurer en Hans Landsaat, Derby Pier, 1995)
DE KUST van Rottum tot Calais, Doeke Eisma en Toon Fey, Het Spectrum, 1982)
DE ZEE, Een ontdekkingsreis (Bob Bijnsdorp, 1990, Unieboek, ISBN 90 269 2055 5):
"Quali Fiamminghi tra Guizzante e Bruggia temendo 'l fiotto che 'nver' lor s'avventa fanno lo schermo perché 'l mar si fuggia"
Nationaal Geografisch Instituut: 101 Oostende-Brugge 1:100.000
Institut Géographique National: Abbeville-Calais 1:100.000
Beide instanties hebben ook heel goede kaarten op schaal 1:25.000 en 1:50.000
Tip: bij NGI of IGN de gewenste kaart uitzoeken en bestellen bij House of Outdoor.
Organisatie: Ligfietsclub TIJL
De eerste SBS was een initiatief van de Westvlaamse Zeekonijnenligfietsbibliotheek.
Vanaf 2001 wordt Sluis-Boulogne-Sluis georganiseerd door Ligfietsclub TIJL, met als thuisbasis Damme. TIJL is een virtuele organisatie: bijna alle communicatie verloopt per e-mail, zo is bv. het roadbook van 2002 opgesteld in Brugge, herwerkt in T'stede en geprint in Olsene.
Drijvende krachten achter de affiche van SBS zijn:
Roland Plasschaert, trots bezitter van een originele Jouta, ex-fietsenmaker van kustrijwielen en tijdens de tocht mecanicien, ober, haptonoom, bezemwagen, bankier, souffleur en tolk;
Erik Clauw, eminent kenner van cultuur en landschap van de Boulonnais en de Vlaamse kustvlakte, (lig)fietsveteraan en opsteller van het SBS-roadbook;
Met medewerking van:
TIJL en SBS zijn héél low budget. Wij vragen geen grote geldbedragen van onze sponsors, alleen een bruikbare bijdrage in natura. We hebben op elk gebied wel de kwalitatief beste sponsor binnengehaald:
Ligfietsshop Cornelis Oostburg staat ons bij met passend materiaal en goed advies,
óók op de andere 364 dagen van het jaar...
De deelnemers nemen het roadbook mee in een handig mapje van GWK
De ligfietsende bakker Daniel de Waele in Nieuwpoort verzorgt 's morgens en 's avonds een vaste bevoorradingspost in Nieuwpoort.
F. de Smet & Zn BV uit Oostburg (Ned.) zorgt voor vele liters sportdrank tijdens de tocht.
HPV Belgium verzorgt weer de aansprakelijkheidsverzekering van de deelnemers tijdens de tocht.
Hulp gevraagd
We zoeken nog hulp voor de bevoorrading en begeleiding op de terugweg tussen Watten en Brugge, bv het bemannen van een bevoorradingspost in Lynck, Bergues, Veurne, Wulpen, Nieuwpoort, Oudenburg... Ook zoeken we nog iemand die foto's wil nemen van de ligfietsers tijdens de tocht. En een bevoorradings- annex bezemwagen zou al helemaal mooi zijn ...
Woon je in West-Vlaanderen, liefst in de Westhoek, heb je een goed idee of wil je meehelpen aan Sluis-Boulogne-Sluis? Stuur dan een mailtje naar TIJL.
Wat is nieuw in 2003
De in de zomer van 2001 opgerichte LFC TIJL Concrete Division Pelican Bridge (doelstelling: de gaten in het fietspad bij de Pelikaanbrug zelf met beton opvullen) heeft zijn activiteiten beëindigd: tussen de Pelikaanbrug bij Nieuwpoort en de Wulpenbrug bij Wulpen is nl. door de gemeente Koksijde en de AWZ (Afdeling Waters en Kust van het Vlaamse Gewest) op de noordoever over een lengte van 4 km een nieuw fietspad aangelegd, zodat je ook hier veilig en snel langs het water kan blijven fietsen.
En er is in West-Vlaanderen nog meer verbeterd: het jaagpad tussen Verloren Kost en de Kalsijdebrug is geasfalteerd, zodat we ónder de drukke Torhoutsteenweg glijden i.p.v. eroverheen zoals voorheen. Ook op het grondgebied van de gemeente Oudenburg is het jaagpad opnieuw geasfalteerd, zodat tussen Plassendale en Wulpen nu één snel ligfietspad ligt...
In 2003 wordt de routebeschrijving aangevuld met gedetailleerde (1:25.000) kaarten van de Boulonnais en waypoints, die de kans op verdwalen tot een minimum beperken. Waypoints zijn ook handig als je gebruik maakt van GPS. Ard van Breemen en Robert Lammerts hebben de route tot in detail op hun GPS staan!
Het is uiteraard ook in 2003 weer voor iedere (lig)fietser mogelijk om 's avonds met de deelnemers van Sluis-Boulogne-Sluis een eindje door de Westhoek mee te rijden. Vorig jaar vielen vooral de trikes op in Veurne en Sluis.
We hebben een alternatief voor de Mont Dauphin getest en niet accoord bevonden: omweg, lastig te vinden, winderig, boomloos, onnodige hellingen en te steil, hoewel veel minder dan de Mont Dauphin. Dus alleen voor sbs-veteranen die zich op de Mont Dauphin vervelen en op de terugweg tussen Le Wast en Licques zonder technische support de Vallee Madame (176m) bij Boursin verkiezen.
Slapinge
Van zonsopkomst tot zonsondergang, een hele dag lang fietsen is best vermoeiend. Als je in de buurt van Sluis wil overnachten (aanbevolen: de nacht vóór en na SBS), zijn hier wat suggesties:
Bij ligfietser Jacques Choppinet in Wenduine, met de auto 30 min. van Sluis
Camping Hoeke, met de fiets 4 km van Sluis
Enkele overnachtingsmogelijkheden bij onze noorderburen:
Boerderijcamping Oud Heille, 6 km van Sluis
Camping De Meidoorn" in Sluis
Pension Franky in de Ridderstraat in Sluis
een lijstje Campings in Zeeland
Minicamping De Noorman in Cadzand
Camping De Wildhof in Retranchement
"Wanneer de Schelde blinkt in zuidelijke zon" "en elke vlaamse vrouw flaneert in zonjapon"
En in de gemeente Sluis heeft - na de fusie met het Hollandse Oostburg - het door de burgers zélf terug rechtleggen van scheefliggende trottoirtegels, de allerhoogste prioriteit gekregen in het gemeentelijk beleid voor de komende decennia.
Waypoints
"MULTAS VIAS PERCURRE, RECTAM EXCERPE"
Wat zijn waypoints? Waypoints zijn markante punten in het landschap, bv. een stad, kerktoren, brug, zendmast, kruispunt, viaduct, heuvel... Je kunt waypoints gebruiken om onderweg de weg te vragen, of om op de kaart te kijken waar je nu bent, of om vooraf in te voeren in je GPS (Global Positioning System, een soort klein computertje dat met behulp van satelliet je positie op aarde weergeeft).
Hoofdregels:
Als je verdwaald bent, probeer dan een Waypoint te bereiken. Het zijn allemaal grotere plaatsen langs autowegen. Je hoeft dan verder alleen de borden te volgen om snel weer op de SBS-route uit te komen.
Print en bewaar dit rijtje plaatsnamen en wegnummers op een veilige plek, stop het bv in je sok.
Het SBS-traject tussen twee waypoints is altijd een rechte lijn, da's ook makkelijk voor je GPS.
Inmiddels hebben al enkele ligfietsers de complete route van SBS in hun GPS opgeslagen.
Neem daartoe contact op met Ard van Breemen of Robert Lammerts.
